“AHT-ren kontra nau ” esaten deusten bakoitzean “badator betiko eztabaida” pentsatu eta betiko galdera egiten deutsat nire hizlariari: “Zergatik? ”. Hitz egin dodan guztiekin erantzun ezberdinak emongo deustezala pentsatu arren, danak gauza bardina erantzun deuste: Durangaldeari egingo deutsen itxura-aldaketa. Azkeneko eztabaida asteburu honetan izan da eta galdera egiterakoak emon eustan erantzuna zera izan zan: “Atxondoko haranean egingo dabenagatik ” “Zer egingo dabe, ba? ”. Ezagutzen dot Atxondoko haranerako prestatuta dagoan proiektua, baina hala bere, galdetzea gustuko dekot ia zer erantzuten deustan jakiteko. “Isiltasuna entzuten da haran horretan eta trena egin ostean ez da gehiago entzungo ” “Zenbatetan joan zara hara (ez da Durangaldean bizi eta) isiltasuna entzutera? ” “Ba, inoiz ez, baina nozbait joan nahi badot, zer? Gainera, nork erabiliko dau? ”. Ez dakie proiektuaren lehenengotariko faseen artean, dagoazan aukera ezberdinen ikerkuntza dagoala eta ondoren danetatik onenadan aukera aukeratzen dala?

Ados, Untzillaitz hustuko dabe, baina beste bide bat aukeratu egiten bada, arazo bardina izango dogu, zeren eta hainbeste maite dogun herri honen mendiak gehien harrotzen gaituen gauzetariko bat da.

Ulertzen dot beren etxea barik geratuko diranak edo etxe ondotik igaroko jakonari grazia handirik ez egitea. Baina beti norbaiteri tokatzen jako. Inork ez dau gura autobiderik etxe ondoan, ezta industriarik. Hori bai, danok gura doguz industriak lanik falta ez dadin, eta norbera bere autoan bertaratzeko, ondo zaindutako gutxienez bi karrildun autobidea.

Beraz, amaitzeko, ia noz hasten garen behar baino gehiago hitz egin aurretik, gai horreri buruz ahalik eta informazio gehien bildu, egiaztatu, eta ezagutzen.